Przepisy dotyczące większości spółek można znaleźć w kodeksie spółek handlowych. Ale w przypadku spółki cywilnej jest inaczej. Spółka cywilna opisana jest… w kodeksie cywilnym.
Bo też i jest to spółka pod wieloma względami nietypowa.jeśli chodzi o spółkę cywilną – podstawa prawna to art. 860 (i dalsze) kodeksu cywilnego.
Może myślisz, że spółka to spółka i nie ma większego znaczenia, czy chodzi o spółkę cywilną, czy też o spółki prawa handlowego? No to jesteś w błędzie. Nawet jeśli w przepisach dotyczących spółki cywilnej pojawia się słowo „wspólnik”, to np. ze spółką z o.o. ma to niewiele wspólnego.
W przypadku np. sp. z o.o. podmiotem jest spółka- jako osoba prawna, w przypadku spółki cywilnej – osoby fizyczne jako wspólnicy. To wspólnicy są przedsiębiorcami.
Spółka cywilna – w przeciwieństwie np. do spółki z o.o. nie ma osobowości prawnej. Jeśli tak – to czy taka spółka może pozwać inny podmiot, lub też czy spółkę cywilną można w ogóle pozwać?
Z orzecznictwa:
Spółka cywilna nie jest osobą fizyczną, nie ma osobowości prawnej, ani też żadnymi przepisami ustawowymi nie została jej przyznana zdolność prawna. Tym samym, nie ma ani zdolności sądowej, ani też procesowej.
Zgodnie z treścią przepisu
Przez umowę spółki wspólnicy zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego przez działanie w sposób oznaczony, w szczególności przez wniesienie wkładów.
Wkład wspólnika może polegać na wniesieniu do spółki własności lub innych praw albo na świadczeniu usług.
Domniemywa się, że wkłady wspólników mają jednakową wartość.
Majątek spółki cywilnej stanowi odrębną całość, obejmującą wkłady majątkowe wspólników oraz uzyskane dochody, to jednak pod względem prawnym jest to majątek wspólny wspólników, co do którego istnieje pomiędzy nimi wspólność łączna, utrzymująca wyodrębnienie tego majątku i jego niepodzielność.
wyrok Sądu Apelacyjnego z dnia 6 września 2018 r.
Spółka cywilna – kto będzie pozwany?
Może i samej spółki jako takiej to nie, ale…
A jeśli już mowa o pozywaniu to pozostaje kwestia odpowiedzialności wspólników za zobowiązania:
Odpowiedzialność wspólników spółki
Zastanawiasz się, jak „wygląda” odpowiedzialność wspólników spółki cywilnej?
Przeczytaj art. 864 k.c. Dowiesz się, że wspólnicy za zobowiązania spółki odpowiedzialni są solidarnie.
A wiesz w ogóle co to oznacza?
Może nie zwróciłeś uwagi na ten przepis i uważasz, że to nie ma znaczenia?
To doczytaj jeszcze art. 366 k.c. – kilku dłużników może być zobowiązanych w ten sposób, że wierzyciel może żądać całości lub części świadczenia od wszystkich dłużników łącznie, od kilku z nich lub od każdego z osobna. Ponadto aż do zupełnego zaspokojenia wierzyciela wszyscy dłużnicy solidarni pozostają zobowiązani.
To kolejny powód, aby zastanowić się, czy spółka cywilna to faktycznie najlepsza opcja.
Spółka cywilna jako pracodawca?
Czy spółka cywilna może być pracodawcą?
W przypadku osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej, status przedsiębiorcy przysługuje wszystkim wspólnikom. Oznacza to, że wobec zatrudnionych pracowników pracodawcą jest każdy ze wspólników, a nie spółka.
(wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 21 lutego 2018 r.)
Często zadawane pytania:
- czy wspólnikami spółki cywilnej mogą być małżonkowie?
Owszem – mogą. Tylko nie wiem czy to jest najlepszy pomysł. pomyśl co będzie, jak doszłoby do rozwodu…
(małżonkowie mogą być wspólnikami, niezależnie od tego, jaki mają ustrój majątkowy w swoim małżeństwie)
- czy tylko osoby fizyczne mogą być wspólnikami spółki cywilnej?
Otóż nie tylko osoby fizyczne.
- czy wspólnikiem spółki cywilnej może być cudzoziemiec?
Co do zasady może. Istotne jest jednak, z jakiego kraju pochodzi. na takich samych zasadach jak obywatele polscy mogą być wspólnikami obywatele państw UE, stron umowy EOG – czyli Europejski Obszar Gospodarczy (oraz osoby z państw nie będących stroną umowy o EOG, które mogą korzystać ze swobody przedsiębiorczości na podstawie umów zawartych przez te państwa z UE) A co do obywateli innych państw? tak, jeśli spełniają wymogi art. 13 ust. 2 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.
A może przekształcenie?
Być może teraz właśnie zdałeś sobie sprawę, iż jednak spółka cywilna nie jest najlepszą formą prowadzenia biznesu.
To mam dobrą wiadomość. Spółka cywilna może zostać przekształcona w inną spółkę -już taką uregulowaną w kodeksie spółek handlowych.
I jeszcze jedno:
nie wiem, jaka forma prowadzenia biznesu będzie najlepsza w Twoim przypadku. Każde rozwiązanie ma jakieś wady i zalety. Zawsze jednak sugeruję: zastanów się i świadomie podejmuj decyzje.
A jak masz wątpliwości, skontaktuj się z adwokatem. No i pamiętaj, że zawsze jest jeszcze tzw. „aspekt podatkowy”. To tez weź pod uwagę rozważając w jakiej formie będziesz prowadził biznes.
